![]() | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia |
2018 |
Siedziba | |
Dyrektor wykonawczy |
Anders Dam Jensen |
Strona internetowa |
Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Europejskich Obliczeń Wielkiej Skali[1] (ang. European High-Performance Computing Joint Undertaking, EuroHPC JU) – partnerstwo publiczno-prywatne w zakresie obliczeń wielkiej skali (HPC), umożliwiające łączenie zasobów na poziomie Unii Europejskiej z zasobami uczestniczących państw członkowskich UE i uczestniczących państw stowarzyszonych w programach Horyzont Europa i Cyfrowa Europa[2], a także interesariuszy prywatnych. Przedsięwzięcie ma dwa główne cele: rozwój paneuropejskiej infrastruktury superkomputerowej oraz wspieranie działalności badawczo-rozwojowej[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W czerwcu 2016 przywódcy państw członkowskich UE, spotykając się w Radzie Europejskiej, zaapelowali o większą koordynację działań UE w zakresie obliczeń o wysokiej wydajności w ramach szerszej strategii UE dotyczącej jednolitego rynku cyfrowego[4]. W marcu 2017 r. w Rzymie ogłoszono deklarację, którą pierwotnie podpisało siedem państw członkowskich UE ( Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Holandia, Portugalia i Hiszpania ), zobowiązujących się do zwiększenia europejskiej mocy obliczeniowej[5][6]. W czerwcu 2018 Rada UE zatwierdziła wniosek Komisji Europejskiej dotyczący utworzenia EuroHPC JU[7]. 3 lipca 2018 Parlament Europejski zagłosował za przyjęciem wniosku Komisji dotyczącego utworzenia programu[7], a wniosek został formalnie przyjęty przez Radę UE 28 września 2018[7].
Finansowanie
[edytuj | edytuj kod]EuroHPC JU jest finansowane wspólnie przez swoich członków, a jego budżet na lata 2021–2027 wynosi około 7 mld euro[8].
Fabryki AI i InvestAI
[edytuj | edytuj kod]W grudniu 2025 EuroHPC wybrało 7 lokalizacji na wybudowanie nowych centrów danych dla infrastruktury sztucznej inteligencji[9]:
- BSC AIF w Barcelonie
- IT4LIA w Bolonii
- LUMI AIF w Kajaani
- Meluxina-AI w Bissen
- MIMER w Linköping
- HammerHAI w Stuttgarcie
- Pharos w Atenach
11 lutego 2025 podczas wydarzenia AI Action Summit przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Layen ogłosiła inicjatywę InvestAI na poziomie 200 mld euro, w tym ogłoszono powstanie funduszu 20 mld euro na budowę centrów danych[10][11], chociaż pojawiały się tezy kwestionujące wielkość obietnic[12]. Inicjatywa została ogłoszona 3 tygodnie po ogłoszeniu projektu Stargate przez prezydenta Stanów Zjednoczonych.
W ramach inicjatywy InvestAI[13]:
- Ogłoszono inicjatywę EU AI Champions, skupiającej ponad 60 przedsiębiorstw europejskich, które zobowiązały się przeznaczyć 150 mld euro na inwestycje w AI[14]
- UE zobowiązała się przeznaczyć 50 mld euro na wsparcie inicjatywy
Fundusz planuje budowę do 5 dużych centrów danych, określanych mianem AI gigafactory, z minimalną liczbą najmniej 100 tys. GPU[15] w każdej lokalizacji. W czerwcu 2025 ogłoszono inicjatywę Baltic AI GigaFactory tworzonej przez konsorcjum krajów bałtyckich i Polski[16].
W marcu 2025 ogłoszono 6 dodatkowych lokalizacji centrów danych[17]. Lokalizacje inne niż AI gigafactory będą posiadać do 25 tys. GPU[18]. Są to[19]:
Dostęp do Fabryk AI na 2025 rok był dostępny za darmo dla startupów AI[20].
Superkomputery
[edytuj | edytuj kod]Na kwiecień 2025 EuroHPC JU finansował następujące superkomputery[21]:
lp. | Nazwa | Lokalizacja | Rok uruchomienia | Ciagła wydajność
[PFLOPS] |
Szczytowa wydajność
[PFLOPS] |
Rodzaj GPU | Ilość GPU |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Jupiter[22] | Forschungszentrum Jülich, Niemcy | Planowana | 1000 | Nvidia GH200 | 24000 | |
2 | Lumi[23] | Kajaani, Finlandia | 2022 | 386,00 | 539,13 | AMD Radeon MI250X | 11912 |
3 | Leonardo[24] | Bolonia, Włochy | 2022 | 249,04 | 315,74 | Nvidia A100 SXM4 64GB | 13824 |
4 | MareNostrum 5[25][26] | Barcelona, Hiszpania | 2023 | 215,40 | 314 | Nvidia H100 64GB HBM2e memory | 4480 |
5 | MeluXina[27] | Bissen, Luksemburg | 2022 | 12,81 | 18,29 | Nvidia A100-40 | 800 |
6 | Karolina[28] | Ostrawa, Czechy | 2021 | 9,59 | 12,91 | Nvidia A100-40 | 576 |
7 | Discoverer[29] | Sofia, Bułgaria | 2021 | 4,52 | 5,94 | Nvidia H200 | 32 |
8 | Vega | Maribor, Słowenia | 2021 | 6,92 | 10,05 | Nvidia A100-40 | 244 |
9 | Deucalion | Guimarães, Portugalia | 2023 | 7,48 | 9,76 | Nvidia A100-40/80 | 132 |
Projekt EuroHPC PL
[edytuj | edytuj kod]Projekt EuroHPC PL jest polskim komponentem infrastruktury EuroHPC JU[30].
Projekt DARE
[edytuj | edytuj kod]W marcu 2025 EuroHPC uruchomiło 6 letni projekt DARE (ang. Digital Autonomy with RISC-V in Europe), aby pracować nad układami scalonymi opartymi na procesorze RISC-V[31].
Projekt przewiduje stworzenie 3 projektów procesorów[32], każdy tworzony przez osobne przedsiębiorstwo:
- Akcelerator do obliczeń wektorowych
- Chip dla inferencji modeli AI
- Procesor ogólnego przeznaczenia dla obliczeń HPC
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Europejskich Obliczeń Wielkiej Skali | Unia Europejska [online], european-union.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (pol.).
- ↑ Program Cyfrowa Europa (2021–2027) | EUR-Lex [online], eur-lex.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ Discover EuroHPC JU - EuroHPC JU [online], eurohpc-ju.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ European Council conclusions, 28 June 2016, consilium.europa.eu [zarchiwizowane 2019-08-29] .
- ↑ The European declaration on High-Performance Computing | Digital Single Market [online], web.archive.org, 5 czerwca 2019 [dostęp 2025-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] .
- ↑ EU hails new Airbus-size alliance for supercomputers – EURACTIV.com [online], web.archive.org, 18 lipca 2019 [dostęp 2025-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-18] .
- ↑ a b c Legislative train schedule | European Parliament [online], web.archive.org, 9 listopada 2019 [dostęp 2025-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-09] .
- ↑ Partnerstwo EuroHPC [online], Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE (pol.).
- ↑ Seven consortia selected to establish AI factories which will boost AI innovation in the EU [online], European Commission - European Commission [dostęp 2025-04-19] .
- ↑ Fiona Jackson , 4 Crucial Takeaways from the Paris AI Summit [online], eWEEK, 12 lutego 2025 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ EU launches InvestAI initiative to mobilise €200 billion of investment in artificial intelligence* [online], European Commission - European Commission [dostęp 2025-04-19] .
- ↑ Debunked: Commission's €10 billion for public AI is old money, not fully public and not for AI - Euractiv [online], www.euractiv.com [dostęp 2025-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-07] (ang.).
- ↑ InvestAI: An EU initiative to mobilise 200 Billion € in Artificial Intelligence [online], BDV Big Data Value Association [dostęp 2025-04-21] (ang.).
- ↑ Kitty Wheeler , Why The EU's AI Investment Plan is a Global Game-Changer [online], technologymagazine.com, 19 lutego 2025 [dostęp 2025-04-21] (ang.).
- ↑ Dan Swinhoe Comment , EU allocates €20bn to developing four “AI gigafactories” [online], www.datacenterdynamics.com, 14 lutego 2025 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ Paweł Makowiec , Gigafabryka AI w Polsce? Złożono wniosek do KE [online], cyberdefence24.pl, 20 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-21] .
- ↑ Mels Dees , Six new European locations for AI factories [online], Techzine Global, 14 marca 2025 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ Jennifer Rankin , EU to build AI gigafactories in €20bn push to catch up with US and China, „The Guardian”, 9 kwietnia 2025, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ EuroHPC JU Selects Additional AI Factories to Strengthen Europe’s AI Leadership [online], HPCwire [dostęp 2025-04-21] (ang.).
- ↑ AI Factories Access Calls - EuroHPC JU [online], eurohpc-ju.europa.eu [dostęp 2025-04-22] (ang.).
- ↑ Our Supercomputers - EuroHPC JU [online], eurohpc-ju.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ Adam Jadczak , UE uruchamia inicjatywę InvestAI wartą nawet 200 mld euro [online], ITwiz, 11 lutego 2025 [dostęp 2025-04-21] .
- ↑ i, LUMI’s full system architecture revealed [online], LUMI, 22 listopada 2021 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ Leonardo HPC System | Leonardo Pre-exascale Supercomputer [online], 27 kwietnia 2022 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ MareNostrum 5, the eighth most powerful supercomputer | IQTC - The Institute of Theoretical and Computational Chemistry of the Universitat de Barcelona [online], 15 listopada 2023 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
- ↑ MareNostrum 5 [online], BSC .
- ↑ System overview - MeluXina User Documentation [online], docs.lxp.lu [dostęp 2025-04-19] .
- ↑ Hardware Overview [online], IT4Innovations Documentation .
- ↑ Resource Overview — Discoverer HPC Docs documentation [online], docs.discoverer.bg [dostęp 2025-04-19] .
- ↑ EuroHPC PL - Narodowa Infrastruktura Superkomputerowa dla EuroHPC [online], eurohpc.pl [dostęp 2025-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-20] .
- ↑ EuroHPC Supports DARE Project for Sovereign HPC and AI Development [online], HPCwire [dostęp 2025-04-22] (ang.).
- ↑ Do you DARE? Europe bets once again on RISC-V for supercomputing sovereignty [online], theregister.com .