WikiMini

EuroHPC JU

Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Europejskich Obliczeń Wielkiej Skali
European High-Performance Computing Joint Undertaking
Logo
Państwo

 Luksemburg

Data utworzenia

2018

Siedziba

Luksemburg

Dyrektor wykonawczy

Anders Dam Jensen

brak współrzędnych
Strona internetowa

Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Europejskich Obliczeń Wielkiej Skali[1] (ang. European High-Performance Computing Joint Undertaking, EuroHPC JU) – partnerstwo publiczno-prywatne w zakresie obliczeń wielkiej skali (HPC), umożliwiające łączenie zasobów na poziomie Unii Europejskiej z zasobami uczestniczących państw członkowskich UE i uczestniczących państw stowarzyszonych w programach Horyzont Europa i Cyfrowa Europa[2], a także interesariuszy prywatnych. Przedsięwzięcie ma dwa główne cele: rozwój paneuropejskiej infrastruktury superkomputerowej oraz wspieranie działalności badawczo-rozwojowej[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W czerwcu 2016 przywódcy państw członkowskich UE, spotykając się w Radzie Europejskiej, zaapelowali o większą koordynację działań UE w zakresie obliczeń o wysokiej wydajności w ramach szerszej strategii UE dotyczącej jednolitego rynku cyfrowego[4]. W marcu 2017 r. w Rzymie ogłoszono deklarację, którą pierwotnie podpisało siedem państw członkowskich UE ( Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Holandia, Portugalia i Hiszpania ), zobowiązujących się do zwiększenia europejskiej mocy obliczeniowej[5][6]. W czerwcu 2018 Rada UE zatwierdziła wniosek Komisji Europejskiej dotyczący utworzenia EuroHPC JU[7]. 3 lipca 2018 Parlament Europejski zagłosował za przyjęciem wniosku Komisji dotyczącego utworzenia programu[7], a wniosek został formalnie przyjęty przez Radę UE 28 września 2018[7].

Finansowanie

[edytuj | edytuj kod]

EuroHPC JU jest finansowane wspólnie przez swoich członków, a jego budżet na lata 2021–2027 wynosi około 7 mld euro[8].

Fabryki AI i InvestAI

[edytuj | edytuj kod]

W grudniu 2025 EuroHPC wybrało 7 lokalizacji na wybudowanie nowych centrów danych dla infrastruktury sztucznej inteligencji[9]:

11 lutego 2025 podczas wydarzenia AI Action Summit(inne języki) przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Layen ogłosiła inicjatywę InvestAI na poziomie 200 mld euro, w tym ogłoszono powstanie funduszu 20 mld euro na budowę centrów danych[10][11], chociaż pojawiały się tezy kwestionujące wielkość obietnic[12]. Inicjatywa została ogłoszona 3 tygodnie po ogłoszeniu projektu Stargate przez prezydenta Stanów Zjednoczonych.

W ramach inicjatywy InvestAI[13]:

  1. Ogłoszono inicjatywę EU AI Champions, skupiającej ponad 60 przedsiębiorstw europejskich, które zobowiązały się przeznaczyć 150 mld euro na inwestycje w AI[14]
  2. UE zobowiązała się przeznaczyć 50 mld euro na wsparcie inicjatywy

Fundusz planuje budowę do 5 dużych centrów danych, określanych mianem AI gigafactory, z minimalną liczbą najmniej 100 tys. GPU[15] w każdej lokalizacji. W czerwcu 2025 ogłoszono inicjatywę Baltic AI GigaFactory tworzonej przez konsorcjum krajów bałtyckich i Polski[16].

W marcu 2025 ogłoszono 6 dodatkowych lokalizacji centrów danych[17]. Lokalizacje inne niż AI gigafactory będą posiadać do 25 tys. GPU[18]. Są to[19]:

Dostęp do Fabryk AI na 2025 rok był dostępny za darmo dla startupów AI[20].

Superkomputery

[edytuj | edytuj kod]

Na kwiecień 2025 EuroHPC JU finansował następujące superkomputery[21]:

lp. Nazwa Lokalizacja Rok uruchomienia Ciagła wydajność

[PFLOPS]

Szczytowa wydajność

[PFLOPS]

Rodzaj GPU Ilość GPU
1 Jupiter[22] Forschungszentrum Jülich, Niemcy Planowana 1000 Nvidia GH200 24000
2 Lumi[23] Kajaani, Finlandia 2022 386,00 539,13 AMD Radeon MI250X 11912
3 Leonardo[24] Bolonia, Włochy 2022 249,04 315,74 Nvidia A100 SXM4 64GB 13824
4 MareNostrum 5[25][26] Barcelona, Hiszpania 2023 215,40 314 Nvidia H100 64GB HBM2e memory 4480
5 MeluXina[27] Bissen, Luksemburg 2022 12,81 18,29 Nvidia A100-40 800
6 Karolina[28] Ostrawa, Czechy 2021 9,59 12,91 Nvidia A100-40 576
7 Discoverer[29] Sofia, Bułgaria 2021 4,52 5,94 Nvidia H200 32
8 Vega Maribor, Słowenia 2021 6,92 10,05 Nvidia A100-40 244
9 Deucalion Guimarães, Portugalia 2023 7,48 9,76 Nvidia A100-40/80 132

Projekt EuroHPC PL

[edytuj | edytuj kod]

Projekt EuroHPC PL jest polskim komponentem infrastruktury EuroHPC JU[30].

Projekt DARE

[edytuj | edytuj kod]

W marcu 2025 EuroHPC uruchomiło 6 letni projekt DARE (ang. Digital Autonomy with RISC-V in Europe), aby pracować nad układami scalonymi opartymi na procesorze RISC-V[31].

Projekt przewiduje stworzenie 3 projektów procesorów[32], każdy tworzony przez osobne przedsiębiorstwo:

  1. Akcelerator do obliczeń wektorowych
  2. Chip dla inferencji modeli AI
  3. Procesor ogólnego przeznaczenia dla obliczeń HPC

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Europejskich Obliczeń Wielkiej Skali | Unia Europejska [online], european-union.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (pol.).
  2. Program Cyfrowa Europa (2021–2027) | EUR-Lex [online], eur-lex.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  3. Discover EuroHPC JU - EuroHPC JU [online], eurohpc-ju.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  4. European Council conclusions, 28 June 2016, consilium.europa.eu [zarchiwizowane 2019-08-29].
  5. The European declaration on High-Performance Computing | Digital Single Market [online], web.archive.org, 5 czerwca 2019 [dostęp 2025-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05].
  6. EU hails new Airbus-size alliance for supercomputers – EURACTIV.com [online], web.archive.org, 18 lipca 2019 [dostęp 2025-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-18].
  7. a b c Legislative train schedule | European Parliament [online], web.archive.org, 9 listopada 2019 [dostęp 2025-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-09].
  8. Partnerstwo EuroHPC [online], Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE (pol.).
  9. Seven consortia selected to establish AI factories which will boost AI innovation in the EU [online], European Commission - European Commission [dostęp 2025-04-19].
  10. Fiona Jackson, 4 Crucial Takeaways from the Paris AI Summit [online], eWEEK, 12 lutego 2025 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  11. EU launches InvestAI initiative to mobilise €200 billion of investment in artificial intelligence* [online], European Commission - European Commission [dostęp 2025-04-19].
  12. Debunked: Commission's €10 billion for public AI is old money, not fully public and not for AI - Euractiv [online], www.euractiv.com [dostęp 2025-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-07] (ang.).
  13. InvestAI: An EU initiative to mobilise 200 Billion € in Artificial Intelligence [online], BDV Big Data Value Association [dostęp 2025-04-21] (ang.).
  14. Kitty Wheeler, Why The EU's AI Investment Plan is a Global Game-Changer [online], technologymagazine.com, 19 lutego 2025 [dostęp 2025-04-21] (ang.).
  15. Dan Swinhoe Comment, EU allocates €20bn to developing four “AI gigafactories” [online], www.datacenterdynamics.com, 14 lutego 2025 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  16. Paweł Makowiec, Gigafabryka AI w Polsce? Złożono wniosek do KE [online], cyberdefence24.pl, 20 czerwca 2025 [dostęp 2025-06-21].
  17. Mels Dees, Six new European locations for AI factories [online], Techzine Global, 14 marca 2025 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  18. Jennifer Rankin, EU to build AI gigafactories in €20bn push to catch up with US and China, „The Guardian”, 9 kwietnia 2025, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  19. EuroHPC JU Selects Additional AI Factories to Strengthen Europe’s AI Leadership [online], HPCwire [dostęp 2025-04-21] (ang.).
  20. AI Factories Access Calls - EuroHPC JU [online], eurohpc-ju.europa.eu [dostęp 2025-04-22] (ang.).
  21. Our Supercomputers - EuroHPC JU [online], eurohpc-ju.europa.eu [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  22. Adam Jadczak, UE uruchamia inicjatywę InvestAI wartą nawet 200 mld euro [online], ITwiz, 11 lutego 2025 [dostęp 2025-04-21].
  23. i, LUMI’s full system architecture revealed [online], LUMI, 22 listopada 2021 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  24. Leonardo HPC System | Leonardo Pre-exascale Supercomputer [online], 27 kwietnia 2022 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  25. MareNostrum 5, the eighth most powerful supercomputer | IQTC - The Institute of Theoretical and Computational Chemistry of the Universitat de Barcelona [online], 15 listopada 2023 [dostęp 2025-04-19] (ang.).
  26. MareNostrum 5 [online], BSC.
  27. System overview - MeluXina User Documentation [online], docs.lxp.lu [dostęp 2025-04-19].
  28. Hardware Overview [online], IT4Innovations Documentation.
  29. Resource Overview — Discoverer HPC Docs documentation [online], docs.discoverer.bg [dostęp 2025-04-19].
  30. EuroHPC PL - Narodowa Infrastruktura Superkomputerowa dla EuroHPC [online], eurohpc.pl [dostęp 2025-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-20].
  31. EuroHPC Supports DARE Project for Sovereign HPC and AI Development [online], HPCwire [dostęp 2025-04-22] (ang.).
  32. Do you DARE? Europe bets once again on RISC-V for supercomputing sovereignty [online], theregister.com.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]