Eucrosia

Eucrosia
Ilustracja
Eucrosia bicolor
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

amarylkowate

Rodzaj

Eucrosia

Nazwa systematyczna
Eucrosia Ker-Gawler
Bot. Reg. 207 (1817)[3]
Typ nomenklatoryczny

Eucrosia bicolor Ker Gawl.[4]

Synonimy
  • Callipsyche Herb.
  • Neostricklandia Rauschert
  • Stricklandia Baker[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Eucrosia aurantiaca

Eucrosia Ker Gawl. – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje siedem gatunków, występujących endemicznie w Ekwadorze i Peru[3], gdzie zasiedlają środowiska suche, nizinne, na dolnych zachodnich zboczach Andów i na wybrzeżu Pacyfiku[5].

Morfologia

Pokrój
Wieloletnie rośliny zielne[5].
Pęd
Cebula o średnicy 3-4 cm, rzadziej większe (do 7 cm u E. aurantiaca i E. eucrosioides)[5].
Liście
Rośliny wypuszczają raz w roku pod koniec kwitnienia lub po przekwitnięciu jeden do trzech eliptycznych lub jajowatych liści, na długich ogonkach, dystalnie kanalikowatych na przekroju, o wielkości nawet do 100 cm (E. aurantiaca)[5].
Kwiaty
Zebrane w baldachowaty kwiatostan, wyrastający na głąbiku, wsparty dwiema zachodzącymi na siebie podsadkami. Kwiaty wsparte są równowąskimi przysadkami. Okwiat grzbiecisty, zbudowany z sześciu listków położonych w dwóch okółkach, u nasady tworzących rurkę. Listki zewnętrznego okółka są zwykle dłuższe i węższe. Pręciki zrośnięte w miseczkę, z gruczołami nektarowymi (jedynie u E. dodsonii nieobecne), dużo dłuższe od okwiatu (poza E. stricklandii). Jeden pręcik jest na ogół o 3–5 mm krótszy od pozostałych pięciu. W czasie kwitnienia nitki pręcików wyginają się. U E. bicolor obecne jest hypancjum. Szyjka słupka zakończona jest drobnym, główkowatym znamieniem. Kwiaty zapylane przez motyle i kolibry[5].
Owoce
Trójkomorowa, stożkowata, pękająca torebka. Szypułka po przekwitnięciu dwukrotnie zwiększa swoją długość. Nasiona spłaszczone, oskrzydlone, o czarnawobrunatnej łupinie[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Stenomesseae (Eucharideae), podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatych Amaryllidaceae[6].
Wykaz gatunków[3]
  • Eucrosia aurantiaca (Baker) Pax
  • Eucrosia bicolor Ker Gawl.
  • Eucrosia calendulina Meerow & Sagást.
  • Eucrosia dodsonii Meerow & Dehgan
  • Eucrosia eucrosioides (Herb.) Pax
  • Eucrosia mirabilis (Baker) Pax
  • Eucrosia stricklandii (Baker) Meerow

Zastosowanie

Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-18]  (ang.).
  3. a b c d Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
  4. Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
  5. a b c d e f Alan W. Meerow. A monograph of Eucrosia (Amaryllidaceae). „Systematic Botany”. 12 (4), s. 460-492, 1987. 
  6. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
  7. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 349, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 30091
  • GBIF: 2860622
  • identyfikator iNaturalist: 180321
  • IPNI: 1451-1
  • NCBI: 82226
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1451-1
  • identyfikator Tropicos: 40006713
  • CoL: 8VXJY