![]() | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
dzwonek pokrzywolistny |
Nazwa systematyczna | |
Campanula trachelium L. Sp.Pl.166 1753 |
Dzwonek pokrzywolistny (Campanula trachelium L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych (Campanulaceae). Występuje w Eurazji w strefie klimatu umiarkowanego oraz w Afryce Północnej (Algieria, Maroko, Tunezja)[3]. Introdukowany rośnie także w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie[3]. W Polsce roślina pospolita zwłaszcza w środkowej i południowej części kraju po niższe położenia górskie. Na północy bywa lokalnie rzadka, np. na Pomorzu Zachodnim[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Roślina zielna ze zgrubiałymi korzeniami z sztywną, prosto wzniesioną łodygą o wysokości 50–100 cm. Łodyga jest ostro kanciasta, z listewkami zbiegającymi wzdłuż kantów, pokryta dość luźnymi, sztywnymi i białawymi włoskami[5].
- Liście
- Duże, żywo- lub ciemnozielone, sztywno owłosione, odziomkowe mają blaszkę z głęboką sercowatą nasadą, osadzoną na długich ogonkach. Brzegi blaszki są grubo, podwójnie piłkowane. Łodygowe liście z wysokością są coraz mniejsze i węższe, a ich ogonki coraz krótsze i szersze[5].
- Kwiaty
- Pojedyncze lub zebrane po 2–3 w kątach liści, niebieskie lub niebieskofioletowe, czasem (rzadko) białe, długości 3–4 cm o owłosionych ząbkach korony. Szypułki kwiatów mają w nasadzie po dwa przykwiatki. Kwiaty są wzniesione lub odstające (nie zwieszone). Kielich owłosiony, o lancetowatych działkach połączonych w nasadzie rąbkiem[5].
- Owoce
- Zwieszone, półkuliste torebki otwierające się trzema otworkami w pobliżu nasady. Nasiona oskrzydlone[5].
- Gatunek podobny
- W podobnych siedliskach rośnie rzadziej spotykany, mający podobnie okazałe kwiaty dzwonek szerokolistny Campanula latifolium. Różni się on miękko owłosioną i tępokanciastą łodygą; liśćmi odziomkowymi z krótkimi i oskrzydlonymi ogonkami, z nasadą zaokrągloną lub klinowatą, działkami kielicha nie połączonymi rąbkiem; usytuowaniem dwóch listków przykwiatowych powyżej nasady szypułki[6].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina, kwitnie od lipca do września. Występuje w lasach liściastych, zaroślach i ich obrzeżach[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Querco-Fagetea[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
- ↑ Adam Zając, Maria Zając (red.): Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ, 2001, s. 112.
- ↑ a b c d e Tadeusz Tacik , Rodzina: Campanulaceae, Dzwonkowate, [w:] Bogumił Pawłowski, Adam Jasiewicz (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. XII, Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, s. 69 .
- ↑ Lucjan Rutkowski , Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, wyd. 2 popr. i unowocześnione, Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2004, s. 450, ISBN 978-83-01-14342-8 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2005, s. 150. ISBN 83-01-14439-4.
Identyfikatory zewnętrzne:
- African Plant Database ID: 133154
- BioLib: 41219
- EoL: 577772
- EUNIS: 165002
- FloraWeb: 1083
- GBIF: 5412014
- iNaturalist: 48588
- IPNI: 141236-1
- ITIS: 34501
- NCBI: 85178
- Plant Finder: 278830
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-366545
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:141236-1
- Tela Botanica: 75014
- USDA PLANTS: CATR4
- IRMNG: 11442969
- CoL: QC4G