WikiMini

Dzwonek pokrzywolistny

Dzwonek pokrzywolistny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

dzwonkowate

Rodzaj

dzwonek

Gatunek

dzwonek pokrzywolistny

Nazwa systematyczna
Campanula trachelium L.
Sp.Pl.166 1753

Dzwonek pokrzywolistny (Campanula trachelium L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych (Campanulaceae). Występuje w Eurazji w strefie klimatu umiarkowanego oraz w Afryce Północnej (Algieria, Maroko, Tunezja)[3]. Introdukowany rośnie także w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie[3]. W Polsce roślina pospolita zwłaszcza w środkowej i południowej części kraju po niższe położenia górskie. Na północy bywa lokalnie rzadka, np. na Pomorzu Zachodnim[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Kwiat
Pokrój
Roślina zielna ze zgrubiałymi korzeniami z sztywną, prosto wzniesioną łodygą o wysokości 50–100 cm. Łodyga jest ostro kanciasta, z listewkami zbiegającymi wzdłuż kantów, pokryta dość luźnymi, sztywnymi i białawymi włoskami[5].
Liście
Duże, żywo- lub ciemnozielone, sztywno owłosione, odziomkowe mają blaszkę z głęboką sercowatą nasadą, osadzoną na długich ogonkach. Brzegi blaszki są grubo, podwójnie piłkowane. Łodygowe liście z wysokością są coraz mniejsze i węższe, a ich ogonki coraz krótsze i szersze[5].
Kwiaty
Pojedyncze lub zebrane po 2–3 w kątach liści, niebieskie lub niebieskofioletowe, czasem (rzadko) białe, długości 3–4 cm o owłosionych ząbkach korony. Szypułki kwiatów mają w nasadzie po dwa przykwiatki. Kwiaty są wzniesione lub odstające (nie zwieszone). Kielich owłosiony, o lancetowatych działkach połączonych w nasadzie rąbkiem[5].
Owoce
Zwieszone, półkuliste torebki otwierające się trzema otworkami w pobliżu nasady. Nasiona oskrzydlone[5].
Gatunek podobny
W podobnych siedliskach rośnie rzadziej spotykany, mający podobnie okazałe kwiaty dzwonek szerokolistny Campanula latifolium. Różni się on miękko owłosioną i tępokanciastą łodygą; liśćmi odziomkowymi z krótkimi i oskrzydlonymi ogonkami, z nasadą zaokrągloną lub klinowatą, działkami kielicha nie połączonymi rąbkiem; usytuowaniem dwóch listków przykwiatowych powyżej nasady szypułki[6].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina, kwitnie od lipca do września. Występuje w lasach liściastych, zaroślach i ich obrzeżach[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Querco-Fagetea[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  3. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  4. Adam Zając, Maria Zając (red.): Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ, 2001, s. 112.
  5. a b c d e Tadeusz Tacik, Rodzina: Campanulaceae, Dzwonkowate, [w:] Bogumił Pawłowski, Adam Jasiewicz (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. XII, Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, s. 69.
  6. Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, wyd. 2 popr. i unowocześnione, Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2004, s. 450, ISBN 978-83-01-14342-8.
  7. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2005, s. 150. ISBN 83-01-14439-4.