Alnair
α Gruis | |||||||||||||||||
Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||
Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||
Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rektascensja | 22h 08m 13,985s[1] | ||||||||||||||||
Deklinacja | −46° 57′ 39,51″[1] | ||||||||||||||||
Paralaksa (π) | |||||||||||||||||
Odległość | 101,01 ± 0,66 ly | ||||||||||||||||
Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||
Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||
Ruch własny (DEC) | −147,47 ± 0,14 mas/rok[1] | ||||||||||||||||
Prędkość radialna | 10,9 ± 1,7 km/s[1] | ||||||||||||||||
Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||
Typ widmowy | B6 V[1] | ||||||||||||||||
Masa | ~4[3] M☉ | ||||||||||||||||
Promień | 3,3[3] R☉ | ||||||||||||||||
Wielkość absolutna | |||||||||||||||||
Jasność | 380 L☉[3] | ||||||||||||||||
Okres obrotu | <1 d[3] | ||||||||||||||||
Prędkość obrotu | 236 km/s[3] | ||||||||||||||||
Temperatura | 13 500 K[3] | ||||||||||||||||
Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||
Krąży wokół | Centrum Galaktyki | ||||||||||||||||
Półoś wielka | 6714[2] pc | ||||||||||||||||
Mimośród | 0,1055[2] | ||||||||||||||||
Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||
|
Alnair (Alfa Gruis, α Gru) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Żurawia. Odległa od Słońca o około 101 lat świetlnych.
Nazwa
Arabska nazwa gwiazdy pochodzi od arabskiej frazy النّيّر من ذنب الحوت al-Nayyir min Dhanab al-hūt co oznacza „ta jasna należąca do ogona ryby”. Arabowie zaliczali tę gwiazdę do konstelacji Ryby Południowej[3][4][5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Alnair dla określenia tej gwiazdy[6].
Charakterystyka obserwacyjna
Jest to jasna gwiazda nieba południowego, niewidoczna na szerokościach geograficznych powyżej 42° N (m.in. z terytorium Polski)[3]. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 1,73m, zaś wielkość absolutna jest równa –0,72m[2].
Właściwości fizyczne
Jest to błękitna gwiazda należąca do typu widmowego B6[1]. Ma temperaturę 13 500 K i jasność 380 razy większą niż jasność Słońca. Jej promień jest 3,3 razy większy niż promień Słońca, a masa około czterokrotnie większa niż masa Słońca. Jak wiele gwiazd tego typu, szybko obraca się wokół osi, z prędkością równą na równiku 236 km/s, 120 razy większą niż Słońce. Jej widmo jest nieskomplikowane, z niewieloma liniami absorpcyjnymi i stanowi punkt odniesienia do badań materii międzygwiazdowej[3]. Gwiazda kończy lub zakończyła okres syntezy wodoru w hel w jądrze[3], jest na etapie pośrednim między gwiazdami ciągu głównego a podolbrzymami[7].
Zobacz też
- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Żurawia
- najjaśniejsze gwiazdy
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Alnair w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e Anderson E., Francis C: HIP 109268. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-12-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: Alnair. STARS. [dostęp 2017-12-19]. (ang.).
- ↑ Grus, the Crane. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 238. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Grus, the crane. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-19].
- ↑ Kamil Złoczewski: Kosmos. Żuraw i Tukan. T. 96. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2014, s. 21. ISBN 978-83-252-2253-6.