Raymond Queneau
Raymond Queneau | |
---|---|
Irudi gehiago | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Raymond Auguste Queneau |
Jaiotza | Le Havre, 1903ko otsailaren 21a |
Herrialdea | Frantzia |
Lehen hizkuntza | frantsesa |
Heriotza | Parisko 13. barrutia, 1976ko urriaren 25a (73 urte) |
Hobiratze lekua | Juvisy-sur-Orge |
Heriotza modua | berezko heriotza: birikako minbizia |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Janine Kahn (en) |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Parisko Unibertsitatea |
Hizkuntzak | frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | poeta, antzerkigilea, eleberrigilea, itzultzailea, gidoilaria, matematikaria eta idazlea |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | College of 'Pataphysics (en) Oulipo comité de lecture des éditions Gallimard (en) |
Mugimendua | surrealismoa |
oulipo.net… | |
| |
Raymond Queneau (Le Havre, Frantzia, 1903ko otsailaren 21a - Paris, Frantzia, 1976ko urriaren 25a) frantsesezko idazlea izan zen. Filosofiako ikasketak egin zituen. 1924tik 1929ra mugimendu surrealistan parte hartu zuen. 1945ean L'Encyclopédie de la Pléiade sortu zuen, eta hogeita hamar urtez izan zen entziklopedia horren zuzendari. 1951n Goncourt Akademiako kide izendatu zuten. 1960an, lagun batzuekin batera, Ouvroir de Littérature Potentielle (OuLiPo) sortu zuen, olerkirako eta eleberrirako egitura berriak sortzeko asmoz. Kontalari bikaina izan zen, irudimen handikoa. Queneauren estiloaren ezaugarri nagusiak umorea, ironia eta hizkuntzaren sena dira; matematikaren bidetik sarritan, literatura-hizkuntza etengabe jarri zuen kolokan parodiaren bidez, hitz-jokoak, ahozko hizkera eta argota erabiliz eta asmakizun fonetikoak eginez. Zinemazalea zen, eta 1952tik 1960ra arte film askoren gidoiak idatzi zituen, René Clémenten Monsieur Ripois, Luis Buñuelen La Mort en ce jardin eta Jean Hermanen Le Dimanche de la vie filmenak, besteak beste.
Idazlanak
- Eleberria: Le Chiendent (1933, Arrosario belarra); Chêne et chien (1937, Haritza eta zakurra), neurtitzetan idatzitako eleberria; Odile (1937); Les enfants du limon (1938, Limoiaren haurrak); Pierrot mon ami (1942, Pierrot nire adiskidea); Loin de Rueil (1944, Rueiletik urrun); Zazie dans le métro (1959, Zazie metroan)[1], arrakasta handia izan zuen liburua, Louis Mallek 1960an zinemarako egokitu zuena; Les fleurs bleues (1965, Lore urdinak); Le Vol d'Icare (1968, Ikaroren hegaldia).
- Olerkia: Petite cosmogonie portative (1950, Kosmogonia ttipi eraman-erraza); Le chien à la mandoline (1958, Txakurra mandolinarekin); Cent mille milliards de poèmes (1960, Ehun mila bilioi olerki); Morale élémentaire (1975, Oinarrizko morala).
- Bestelakoak: Exercices de style (1947, Estilo ariketak, Xabier Olarrak euskarara itzulia)[2], gertaera bat 99 era desberdinez kontatzen duen liburua; Le Voyage en Grèce (1973, Bidaldia Grezian zehar), 1930etik aurrera aldizkarietan argitaratutako artikuluak biltzen dituena.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Ikus, gainera
- Bobigny–Pantin–Raymond Queneau (Parisko metroa)
- i
- e
- a
- Eileen Agar
- Jean Arp
- Eugène Atget
- Hans Bellmer
- Jacques-André Boiffard
- Bill Brandt
- Victor Brauner
- Fanny Brennan
- Emmy Bridgwater
- Luis Buñuel
- Claude Cahun
- Leonora Carrington
- Ithell Colquhoun
- Gala Dalí
- Salvador Dalí
- Jean Dallaire
- Paul Delvaux
- Óscar Domínguez
- Christian Dotremont
- Marcel Duchamp
- Marcel Duhamel
- Curt Echtermeyer
- Max Ernst
- Leonor Fini
- Gordon Onslow Ford
- Esteban Francés
- Alberto Giacometti
- Julio González
- Jane Graverol
- Jacques Hérold
- Valentine Hugo
- Frida Kahlo
- Wifredo Lam
- Jacqueline Lamba
- Dora Maar
- Conroy Maddox
- René Magritte
- Georges Malkine
- Marcel Mariën
- André Masson
- Roberto Matta
- Mikuláš Medek
- Oscar Mellor
- John Melville
- E. L. T. Mesens
- Lee Miller
- Desmond Morris
- Joan Miró
- Méret Oppenheim
- Wolfgang Paalen
- Benjamín Palencia
- Roland Penrose
- Man Ray
- Toni del Renzio
- Kay Sage
- Kurt Seligmann
- André Souris
- Martin Stejskal
- Jindřich Štyrský
- Maurice Tabard
- Yves Tanguy
- Dorothea Tanning
- Karel Teige
- Kristians Tonny
- Toyen
- Albert Valentin
- Remedios Varo
- James F. Walker
- Unica Zürn
- Philipp Humm
teorikoak
- Maxime Moses Alexandre
- Guillaume Apollinaire
- Louis Aragon
- Antonin Artaud
- Jacques Baron
- Georges Bataille
- André Breton
- Roger Caillois
- Nicolas Calas
- René Crevel
- René Daumal
- Robert Desnos
- Vratislav Effenberger
- Paul Éluard
- Renée Gauthier
- Roger Gilbert-Lecomte
- Yvan Goll
- Julien Gracq
- Irène Hamoir
- Georges Hugnet
- Alfred Jarry
- Nelly Kaplan
- Petr Král
- Jacques Lacan
- Philip Lamantia
- Comte de Lautréamont
- Marcel Lecomte
- Michel Leiris
- Georges Limbour
- Léo Malet
- Joyce Mansour
- Robert Melville
- René Ménil
- Max Morise
- Pierre Naville
- Vítězslav Nezval
- Paul Nougé
- Paul Păun
- Benjamin Péret
- Francis Ponge
- Jacques Prévert
- Raymond Queneau
- Herbert Read
- Pierre Reverdy
- Georges Sadoul
- Louis Scutenaire
- Philippe Soupault
- André Thirion
- Dylan Thomas
- Tristan Tzara
- Jacques Vaché
- Marianne Van Hirtum
- Roger Vitrac
- Acéphale
- Les Automatistes
- Birminghamho surrealistal
- Britainiar Talde Surrealista
- Bureau of Surrealist Research
- Chicagoko Imagistak
- Chicagoko Talde Surrealista
- Dau al Set
- Fighting Cock Society
- The Firesign Theatre
- The Goons
- Grup d'Elx
- La Mandrágora
- Monty Python
- Refus Global
- The Surrealist Group in Stockholm
- Manifestu surrealista
- Automatismo surrealista
- Zinema surrealista
- Musika surrealista
- Teknika surrealistak
- Umore surrealista
- Exposition Internationale du Surréalisme
- London International Surrealist Exhibition
- Emakume surrealistak
- Dada
- Espresionismo abstraktu
- Metodo paranoiko-kritiko
- Datuak: Q218690
- Multimedia: Raymond Queneau / Q218690